by arjin | Biz

Blue Bottle Coffee – กรณีศึกษาว่าร้านกาแฟ เป็น Startup ได้หรือไม่?

กระแส Startup ช่วงนี้กำลังมาแรง แต่ในมุมหนึ่งก็ถูกใช้เป็น Marketing Keyword กันเยอะ จนมีคำพูดบางคนประชดว่าเปิดร้านกาแฟก็ยังเรียกว่า Startup ได้ แต่ใครจะรู้ว่าการเปิดร้านกาแฟก็เป็น Startup ได้จริงๆ มีตัวอย่างให้เห็นแล้วในต่างประเทศ นั่นคือร้าน Blue BottleBlue Bottle เป็นร้านกาแฟที่มีสำนักงานอยู่ในอเมริกา เหตุผลที่ Blue Bottle กลายเป็น Coffee Chain as Startup ก็เพราะบริษัทได้รับการเพิ่มทุนผ่าน VC แล้วถึง 3 รอบ

ถ้ายังรู้สึกว่ามันเป็นการเพิ่มทุนปกติ ยังไม่น่าเป็น Startup ต้องดูว่ารายชื่อ VC ที่ลงทุนใน Blue Bottle นั้นไม่ธรรมดาเลย เพราะมีตั้งแต่ Kevin Systrom ผู้ก่อตั้ง Instagram, Evan Williams ผู้ก่อตั้ง Twitter และ Medium, กองทุน Google Ventures, กองทุน Index Ventures จนถึงสถาบันการเงินอย่าง Morgan Stanley ก็มาลงทุนใน Blue Bottle

ถ้าเรานิยามว่า Startup ต้อง Scale, Repeat และ Hyper Growth ร้านกาแฟแบบ Blue Bottle คงไม่เข้านิยามแน่ เช่นนั้นทำไมเหล่า VC ในสาย Tech จึงมาลงทุนในร้านกาแฟนี้กัน

เหตุผลหนึ่งคือพวกเขาเชื่อว่า ในธุรกิจกาแฟมี Starbucks ที่เหมือนเป็น Microsoft และ Blue Bottle นี่ก็กำลังเป็น Apple ในโลกกาแฟที่จะมาเอาชนะ จึงเลือกมาลงทุนกัน

…เอางี้เลย?…

Blue Bottle ได้รับการนิยามว่าเป็นหนึ่งในกลุ่มร้านกาแฟคลื่นลูกสาม (Third Wave) กล่าวคือควบคุมทุกอย่างในกระบวนการกาแฟ ตั้งแต่ปลูก โรงคั่ว จนถึงการชงเสิร์ฟ ร้านเลือกใช้กาแฟออแกนิคจากฟาร์มที่ตรวจสอบแล้ว กระบวนการคั่วกาแฟจนถึงเสิร์ฟทำอย่างเข้มงวดให้จบภายใน 48 ชั่วโมง เพราะจะได้รสชาติเด่นของเมล็ดกาแฟนั้นมากที่สุด ฉะนั้นจึงเน้นไปที่การชงแบบดริปที่ได้รสชาติกาแฟแท้จริง แถมเน้นการใช้ Single-Origin แทนที่จะเป็นกาแฟเบลนด์

คาแรกเตอร์ของ Blue Bottle ก็มีความคล้าย Apple หลายอย่าง เช่นการสร้างหน้าร้านแบบมีสไตล์ ไม่มีอะไรมากกว่าโลโก้ขวดสีน้ำเงิน บรรยากาศร้านแบบโต๊ะไม้ บาริสต้าชงดริปกันต่อหน้า การออกแบบร้านนี้โดยฝีมือซีอีโอและผู้ก่อตั้ง James Freeman ก็เป็นอีกเหตุผลให้บรรดา VC มาลงทุน ด้วยพวกเขาเชื่อว่า Freeman มีความหลงใหลและเข้าใจธุรกิจกาแฟ ในแบบที่เหล่า VC เคยเห็นกับ Startup ที่ประสบความสำเร็จ

นอกจากนี้อีกเหตุผลที่เหล่า VC เลือกลงทุนใน Blue Bottle ก็คือการกระจายความเสี่ยง เพราะพอร์ตพวกเขามีธุรกิจสาย Technology เต็มมือ ก็ควรจัดสรรมาลงในธุรกิจอาหารเครื่องดื่มบ้าง

ตัว Blue Bottle ก็เติบโตในจังหวะสโลว์เช่นเดียวกับกาแฟ บริษัทก่อตั้งในปี 2002 ล่าสุดมี 26 สาขา โดยในอเมริกามี 23 แห่ง ส่วนใหญ่อยู่ใน Bay Area (ดินแดนของ Tech Startup … ว่ากันว่านี่ก็เป็นอีกเหตุผลที่ VC มาลงทุน) เงินลงทุนรอบล่าสุดก็ใช้ในการขยายสาขาที่ญี่ปุ่นเป็นหลัก โดยมี 3 แห่งแล้วในโตเกียว

การเปิดสาขาโตเกียวถือเป็นความท้าทาย เพราะที่นั่น Starbucks ยิ่งใหญ่มาก ขณะเดียวกันรูปแบบกาแฟของ Blue Bottle ก็ได้สไตล์จากคาเฟ่ขนาดเล็กในญี่ปุ่น หากผสมผสานลงตัวก็ถือเป็นคลื่นลูกใหม่มาแรงเลย

ความ Tech ของ Blue Bottle นั้นมีน้อยมาก ร้านไม่มีบริการ WiFi ด้วยซ้ำ ตัวเว็บไซต์ก็มีการจำหน่ายสินค้าออนไลน์ของทางร้านอยู่บ้างบางรายการ แต่เหมือนไม่ใช่ธุรกิจหลัก

สุดท้ายเมื่อถามว่า Blue Bottle จะเรียกว่า Startup ได้หรือไม่ ก็อยู่ที่มุมมองว่า Blue Bottle กำลังทำสิ่งที่ใหม่สำหรับโลกกาแฟหรือเปล่า แต่ที่เห็นชัดเจนคือนักลงทุนต่างเชื่อในแบรนด์ร้านกาแฟนี้มากทีเดียว

อ้างอิง: