ปัญหาคนเขียนบทอเมริกานัดหยุดงาน และอุตสาหกรรมบันเทิงที่เปลี่ยนไป

วงการบันเทิงในสหรัฐตอนนี้มีประเด็น ที่ส่งผลกระทบวงกว้างต่ออุตสาหกรรมที่นั่น คือการประท้วงนัดหยุดงานของสมาชิกสมาคมผู้เขียนบทอเมริกา (Writers Guild of America – WGA) ซึ่งการนัดหยุดงานเริ่มเมื่อต้นเดือนพฤษภาคม และตอนนี้ก็เกือบสองเดือน ยังไม่หาข้อสรุปไม่ได้

ในรายละเอียดการประท้วงนั้น ปัจจัยหลักก็คือเรื่องของผลประโยชน์ (อันนี้เป็นปกติของทุกการเจรจาต่อรองเนาะ) แต่สิ่งที่น่าสนใจก็คือ WGA มีการประท้วงนัดหยุดงานมาแล้วหลายครั้ง และทุกครั้งสารตั้งต้นก็คือ เกิดการเปลี่ยนแปลงใหญ่ในอุตสาหกรรมบันเทิง และการเปลี่ยนแปลงนั้นสะสมจนเกิดผลกระทบเรื่องผลประโยชน์ใหญ่ขึ้นชัดเจน

ครั้งล่าสุดที่ WGA นัดหยุดงานคือช่วงปี 2007-2008 ผลกระทบนอกจากรายการทอล์คโชว์ที่หยุดถ่ายทำแล้ว ซีรี่ส์หลายเรื่องก็ตัดจำนวนตอนลง เช่น Scrubs, The Office, Lost, Grey’s Anatomy ผลกระทบข้างเคียงที่เกิดคือสถานีโทรทัศน์สั่งผลิตรายการแนวเรียลลิตี้เพิ่มมากขึ้น เพื่อถมเวลาออกอากาศ ก็เลยมีรายการเรียลลิตี้มากมายตอนนั้น

การประท้วงปี 2007 นั้นเป็นผลมากจาก (1) การรับชมคอนเทนต์ผ่าน DVD มีมากขึ้น จากเดิมเป็นวิดีโอเทป (2) WGA ต้องการเคลียร์ส่วนแบ่งรายได้จากการรับชมผ่านช่องทางออนไลน์ สตรีมมิ่ง หรืออื่น ๆ (3) รายการเรียลลิตี้ที่ใช้คนเขียนบท ช่วยไกด์บรรยากาศที่ต้องการในรายการมีมากขึ้น ทั้งหมดมาสู่การเจรจาเรื่องผลประโยชน์ แต่ฉายให้เห็นภาพได้ว่าเวลานั้น อะไรที่กำลังมาแทนที่ คล้ายกับการประท้วงปี 1981 ที่ต้องการให้เคลียร์ส่วนแบ่งการฉายรายการและหนังผ่าน Pay TV

สามารถเดาได้ไม่ยากว่าการประท้วงปี 2023 ปัจจัยหลักก็คือออนไลน์สตรีมมิ่ง โดยมีประเด็นรองคือ AI เขียนบทโทรทัศน์/ภาพยนตร์ รายละเอียดประท้วงนั้นมีหลายส่วน แต่หลักๆ คือ สตรีมมิ่งมีการจ่ายส่วนแบ่งให้ผู้เขียนบทอยู่แล้ว แต่ด้วยโครงสร้างส่วนแบ่งที่แตกต่างไปจากโทรทัศน์ดั้งเดิม ทำให้พวกเขาได้เงินน้อยลง ปัญหาอีกอย่างในการประท้วงคือสตรีมมิ่งมีกระบวนการผลิตคอนเทนต์แบบรายโปรเจกต์ ต่างจากโทรทัศน์ที่มีซีซั่นออกอากาศรายปี มีจำนวนตอนชัดเจน จึงทำให้คนเขียนบทมีความเสี่ยง ทั้งจำนวนตอนที่น้อยลง โอกาสที่ละคร-รายการถูกยกเลิกมีมากขึ้น ความมั่นคงในงานที่น้อยลง ส่วนแบ่งที่น้อยลง ก็เลยนำมาซึ่งการประท้วงเจรจาผลประโยชน์กันใหม่นั่นเอง

การประท้วงนี้จึงสะท้อนอีกว่า แม้สตรีมมิ่งจะแข่งขันกันมาก ความต้องการออริจินัลคอนเทนต์จะสูง (ในอเมริกามีจำนวน Shows ที่ผลิตนั้น เพิ่มหลายเท่าตัวจากยุคทีวีดั้งเดิม) แต่ก็มีความเสี่ยงใหม่ที่เกิดขึ้น จากรูปแบบการพัฒนาโปรเจกต์คอนเทนต์ในสตรีมมิ่งเองด้วย ไม่รวมว่าดีมานด์คอนเทนต์นั้นก็เริ่มชะลอลง จากการที่สตรีมมิ่งแต่ละเจ้าเริ่มคุมต้นทุนกันมากขึ้นด้วย

การนัดหยุดงานนี้จะลากยาวไปถึงไหนก็ต้องรอดูกันต่อไป…

อ่านเพิ่มเติม